LX-SCR-INFO-inleiding
Updated aug/01/2010 09:10

bash scripting inleiding

1. wat is een shell script
   
   Een shell script is een computerprogramma dat geheel geschreven is in commando taal. Commando's zoals ls en cd en find ... Die commando's geef je in aan de shell prompt. Vandaar de naam shellscripts.
   
   
Dat kunnen heel eenvoudige dingen zijn:


• Sommige ingewikkelde commando's zijn lang niet zo makkelijk te reconstrueren en onthouden gaat al helemaal niet. Ze inbedden in een script is één oplossing. Het volgende shell commando is een voorbeeld van een dergelijk probleem:
  
  $ find /usr -type f -exec sh -c 'file {} | grep "shell script" ' \;
  
  In dit hogere voorbeeld zoeken we alle shell scripts in /usr.
  Omdat je geen pipe kunt schrijven achter -exec voeren we de sh uit achter -exec en tussen single quotes komt dan het argument. Dat argument is op zijn beurt een commando.
  Omdat we in grep een spatie nodig hebben gebruiken we daar dubbele quotes (maar één \ had ook gekund).
  
  Om van dit find commando een script met de naam findsh in de huidige directory te maken doen we hetvolgende:
  
  Vergewis u er van dat u ingelogd bent als gewone gebruiker en niet als root!
  
  $ vim findsh
  
  

  find /usr -type f -exec sh -c 'file {} | grep "shell script" ' \;    #alles op één regel ~ ~ ~ ~ ~ ~ ~ -- INSERT --

  
  We slaan de file op en maken hem uitvoerbaar (executable):
  
  $ chmod +x findsh
  
  En nu kunnen we dit script uitvoeren zonder opnieuw ons hoofd te breken hoe we dit ingewikkelde zoekcommando nu wel zouden moeten construeren.
  
  Pas op, de huidige directory is meestal onze home directory (of soms onze Desktop of een andere subdirectory van $HOME) en die zit niet in $PATH. Het gevolg is dat we onze scriptnaam moeten laten voorafgaan door./ om ons script uit te voeren.
  
  $ ./findsh
  /usr/games/pathological: Bourne-Again shell script text executable
  /usr/games/jumpnbump.fbcon: POSIX shell script text executable
  /usr/games/rocksndiamonds: POSIX shell script text executable
  /usr/games/jumpnbump.svgalib: POSIX shell script text executable
  ...
  
  
• Een shell script kan ook bestaan uit drie commandos achter elkaar die je dagelijks intikt:
  
  vb.:
  
  date
  who
  fortune
  
  Plaats die commando's met vim onder elkaar in een bestand dwf.
  Daarna maak je dwf executable met chmod +x, zoals in het eerste voorbeeld.
  En dan kunnen we dagelijks ./dwf intikken in plaats van de drie commando's achter elkaar.
  
  $ vim dwf
  

  date who fortune

  $ chmod +x dwf
  $ ./dwf
  Mon Jun 21 09:46:08 CEST 2010
  user     tty7         2010-06-21 07:25 (:0)
  user     pts/0        2010-06-21 09:16 (:0.0)
  In the stairway of life, you'd best take the elevator.
  
  (Deze sequentie van commando's kun je natuurlijk ook plaatsen in de file .bashrc)
  
  
• Een shell script kan een éénvoudig backupprogramma zijn:
  
  Veronderstel dat een gebruiker een dagelijkse backup draait van zijn bestanden naar een andere schijf op de server, gemount als /mnt/backup. Dan krijg je bijvoorbeeld dit script:
  
  cp -rvpdu $HOME/homebank /mnt/backup
  cp -rvpdu $HOME/documents /mnt/backup
  cp -rvpdu $HOME/downlloads /mnt/backup
  
  (-r zoekt ook in de subdirectories, -v is verbose, -p bewaart file-eigenschappen, -d volgt geen symbolic links en -u doet een update)
  
  
• Het verschil tussen scripts en programma's zit op verschillende niveaus:
  
  

scripts draaien dikwijls op de achtergrond als een batch scripts worden geinterpreteerd scripts dienen voor de acteurs scripts breien grotere bouwstenen aan mekaar scripts kunnen snel aangepast worden aan een veranderende omgeving

programma's draaien op de voorgrond en zijn dikwijls interactief programma's worden gecompileerd programma's zijn er voor het publiek programma's zijn grote blokken programma's zijn moeilijker te porteren en aan te passen



2. Dit is maar een begin
   
   Het weze duidelijk dat scripting bij de hogere eenvoudige voorbeelden blijft indien de kennis van de shell minimaal is. We moeten over een terdege basiskennis van de bash shell beschikken als we meer willen doen. Die kennis komt er alleen indien we dagelijks de command line interface gebruiken voor het beheer van onze eigen computer. Beter is natuurlijk systeembeheerder te zijn van enkele servers.
   
   Interesse voor scripting komt vanzelf als je enkele keren de .bashrc hebt aangepast, of als je je even hebt beziggehouden met opstartscripts in /etc/init.d.
   
   Een junior systeembeheerder komt eerder vroeg dan laat tot de constatering dat hij eenvoudige beheertaken zou willen automatiseren. Scripting is dan de eerste en misschien wel enige optie. Een senior sysadmin kan niet zonder scripting.
   
   In de hogere voorbeelden werd er op gedrukt te werken als gewone gebruiker. Dit is essentieel. Scripts bevatten altijd bugs. Zeker als je ze nog nooit hebt uitgevoerd. Als root gebruiker een script testen is een zekere weg naar vervroegd ontslag. Kan je niet anders dan testen als root, werk dan op een virtuele testmachine.
   
   
3. Maak het je gemakkelijk
   
   Je kan je shellscripts kwijt in je home-directory. Dan is het soms praktisch een extentie .sh mee te geven.
   
   Beter is je shellscripts te bewaren in een afzonderlijke subdirectory. Bijvoorbeeld $HOME/bin. Je kan die directory dan ook toevoegen aan je $PATH.
   
   Je kan ook een alias verzinnen om chmod +x te verkorten:
   alias cx='chmod +x'
   en deze in de .bashrc plaatsen.
   
   Als editor is vim aangewezen. Denk eraan dat na elke save, je script wordt uitgetest in een terminal.
   De toestenbordsequentie <:><w><q>  2 x <pijltje naar boven> <enter>
   gaat waarschijnlijk sneller dan
   klikken op 'file', 'save' en vervolgens je terminal aanklikken en daar één keer <pijltje naar boven> <enter> intikken.
   
   
4. Oefeningen:
   
   WERK ALS GEWONE GEBRUIKER !!!
   
   
1. Indien je nog geen subdirectory bin hebt angemaakt in je $HOME, doe dit dan nu,
   Voeg $HOME/bin toe aan je PATH in je .bashrc
   Voeg de alias cx='chmod +x ' eveneens toe in je .bashrc
   
   
2. Schrijf een script met de naam tedoen dat een kalender afdrukt van deze maand, daarna de file /etc/motd op scherm brengt, en tenslotte het commando mail uitvoert.
   
   
3. Schrijf een script met de naam space en plaats het in de subdirectory bin. Het script moet de volgende commando's achter mekaar uitvoeren:
   
   df
   swapon -s
   free
   
   
4. Breid het vorige script uit:
   
   df | grep "^/dev"
   swapon -s | grep "^/dev"
   free | grep "Mem"
   
   
5. Breid het vorige script uit en probeer het gebruik van awk en column te begrijpen. Over het gebruik van awk vind je meer informatie terug in volgende hoofdstukken.
   
   df | grep "^/dev" | awk '{print $1,"size",$2,"used",$3,"free",$4}' | column -t
   swapon -s | grep "^/dev" | awk '{print $1,"size",$3,"used",$4}' | column -t
   free | grep "Mem" | awk '{print $1,"size",$2,"used",$3,"free",$4}' | column -t